sponsor içerik
İşsizlik maaşı, uygulamada işsizlik ödeneği olarak bilinir. İşsizlik maaşı, sigortalı olan işsizlerin, kanunen ifade edilen koşulları sağlamaları halinde işsiz bulundukları süreç için belirli bir süre boyunca ve belirlenen miktarda yapılan ödemeyi ifade eder. Tanımdan da anlaşılacağı üzere işsizlik maaşı alınabilmesi için sigortalı işsiz olmak gerekir. Yasada düzenlenen şartların karşılanması da işsizlik maaşının alınabilmesi için gereken bir diğer kriterdir.
İşsizlik Maaşı Şartları Nelerdir?
İşsizlik maaşı almak isteyen kişiler, yasada ifade edilen şartları karşılamakla yükümlüdür. Bu şartlar, şu şekilde ifade edilebilir:
- İşçi, kendi isteği ve kusuru dışında işsiz kalmış olmalıdır.
- Hizmet akdinin sonlanmasından önceki son yüz yirmi gün içinde hizmet akdine tabi olunması gerekir.
- Hizmet sözleşmesinin feshedilmesinden önceki son 3 sene içinde en az 600 günlük işsizlik sigortası primi ödenmiş olmalıdır.
- Hizmet akdi feshedildikten sonra geçen 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine ya şahsen ya da elektronik ortam üzerinden müracaat edilmesi gerekir.
İşsizlik Maaşı Başvurusu
İşsizlik maaşı başvurusu için, hizmet akdinin feshedilmesinden sonra geçen 30 gün sürede, en yakın İŞKUR birimine müracaat edilmesi gerekir. Yapılacak müracaat, İŞKUR birimine şahsen veyahut elektronik ortam üzerinden yani İŞKUR resmi web sayfası üzerinden gerçekleştirilir. Mücbir nedenler istisna tutulmak kaydı ile 30 gün sürede müracaat edilmemesi durumunda, müracaatta gecikilen süre, toplan hak sahipliği süresinden düşürülmektedir.
İşsizlik maaşı alınabilmesi için öncelikle sigortalı işsizlerin iş almaya hazır vaziyette olması gerekir. İşsizlik maaşı başvurusu ile kişinin, iş arayan kaydı yapılmakta ya da kaydı güncellenmektedir. Bu sayede, sigortalı olan işsizlerin işe yerleştirme, danışmanlık ve mesleki eğitim hizmetlerinden yararlanması sağlanır. Bu itibarla, vekaletname ile müracaat yapılması olanağı söz konusu değildir.
İşsizlik Maaşı Alanlara Verilen Hizmetler
İşsizlik maaşı almaya hak kazanan kişilere aşağıda ifade edilen hizmetler sunulur:
- İşsizlik Ödeneği
- Genel Sağlık Sigortası Primleri
- Yeni bir iş bulma
- Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi
İşsizlik Maaşı Süresi
İşsizlik maaşına ilişkin uygulamada merak edilen hususların başında işsizlik maaşı süresi gelmektedir. İşsizlik maaşı süresi, hizmet akdinin feshedilmesinden önceki son üç sene içinde;
- İşsizlik sigortası primini ödemiş ve 600 gün sigorta kapsamında çalışmış sigortalı işsizlere 180 gün,
- İşsizlik sigortası primini ödemiş ve 900 gün sigorta kapsamında çalışmış sigortalı işsizlere 240 gün,
- İşsizlik sigortası primini ödemiş ve 1080 gün sigorta kapsamında çalışmış sigortalı işsizlere 300 gün,
Boyunca işsizlik maaşı verilmektedir.
İşsizlik Maaşı Nasıl Hesaplanır?
Günlük işsizlik maaşı, sigortalı işçinin son dört aylık prime esas teşkil eden kazançlar göz önüne alınarak hesap edilen günlük ortalama brüt kazancın %40’ı şeklinde hesaplanır. İfade edildiği gibi hesaplanan işsizlik maaşı miktarı, aylık asgari ücretin brüt miktarının %80’inden fazla olamaz. Bunun yanı sıra işsizlik maaşının, damga vergisi istisna olmak kaydı ile herhangi bir vergi veya kesintiye tabi tutulması söz konusu değildir. 2021 işsizlik maaşı hesabı:
Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması | Hesaplanan İşsizlik Maaşı Miktarı | Damga Vergisi | Ödenecek İşsizlik Maaşı Miktarı | |
Son 4 Ay Asgari Ücretle Çalışan | 3.577,50 | 1.431,00 | 10,86 | 1.420,14 |
Son 4 Ay 4.100 TL ile Çalışan | 4.100,00 | 1.640,00 | 12,45 | 1.627,55 |
Son 4 Ay 7.500 TL ile Çalışan | 7.500,00 | 2.862,00 (*) | 21,72 | 2.840,28 |
(*) Hesap edilen işsizlik maaşı miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyeceği için işsize ödenecek aylık işsizlik maaşı bu şekilde hesaplanmıştır. 2021 yılında brüt asgari ücret 3.577,50 TL’dir. |
İşsizlik Maaşından Yapılan Kesintiler
İşsizlik maaşından yalnızca damga vergisi kesintisi yapılabilir. Bunun haricinde herhangi bir vergi veya kesinti ile eksiltilmesi mümkün değildir. Nafaka borçları haricinde haczedilmesi ve bir başkasına devredilmesi de söz konusu değildir.
İşsizlik Maaşının Ödenmesi
İşsizlik maaşı, müracaatları takip eden ay sonuna kadar neticelendirilir. İşsizlik maaşı, her ayın beşinde aylık şekilde bizzat işçiye ödenir. İşsizlik maaşı almaya hak kazanan sigortalı işsizler, T.C: Kimlik Numaralı Nüfus Cüzdanı ile beraber PTTBank şubesine müracaat ederek işsizlik maaşını alabilir. Maaşın alınacağı PTTBank şubesi, işçi tarafından seçilecek herhangi bir şube olabilir.
İşsizlik Maaşı Hangi Hallerde Kesilir?
İşsizlik maaşı alan işçi, aşağıda ifade edilen hallerde maaş kesintisi yaşayacaktır:
- İşçi, İŞKUR tarafından sunulan, mesleklerine aykırı olmayan ve en son çalışılan iş ile elde edilen ücret ve çalışma şartlarına yakın ve ikamet edilen yerin sınırları dahilinde olan bir işi, haklı bir gerekçe sunmadan reddederse işsizlik maaşı bir daha başlatılmamak üzere kesilir.
- Çalışma yaşamını inceleme ve denetleme yetkisi bulunan müfettişlerin yahut kamu idarelerinin denetim görevlilerince gerçekleştirilen denetimlerde, işsizlik maaşı alırken kayıt dışı şekilde bir başka işte çalışan işçilerin işsizlik maaşı tekrar başlatılmamak üzere kesilir.
- İşsizlik maaşı aldığı süreçte herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alan işçilerin ödenekleri, emeklilik nedeniyle yaşlılık aylığı almaya başladığı an itibariyle kesilir.
- İşçi, İŞKUR tarafından sunulan meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini, haklı ve sebep öne sürmeksizin reddederse ya da kabul ettiği halde devam etmezse ve haklı bir gerekçe ifade etmeksizin Kurum tarafından gerçekleştirilen çağrıları vaktinde yanıtlamazsa, talep edilen bilgi ve belgeleri ifade edilen sürede ibraz etmezse aldığı işsizlik maaşı kesilir. Fakat, bu durumların sonlanması halinde, işsizlik maaşı ödemelerine tekrar başlanır.
İşsizlik maaşı almaya hak kazanan kişiler genel sağlık sigortası kapsamındadır. İşsizlik maaşı ödenen günler için, ilgililerin adına yalnızca genel sağlık sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonundan yatırılır. İşsizlik maaşı alan kişilerin bakmakla sorumlu olduğu kişiler de genel sağlık sigortası kapsamında sunulan sağlık hizmetlerinden istifade edebilir.
İşsizlik Maaşı Alırken Yapılması Gerekenler
İşsizlik maaşı alınan süreçte;
- İkamet adresinde değişiklik olması,
- Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınmaya başlanması,
- Yetkili sayılan sağlık kuruluşu tarafından istirahatli kılınması,
- Silahaltına alınması,
- Ülke dışına çıkılması,
- İşsizlik ödeneği alınan süre içinde; bir işte çalışmaya başlaması,
- Mahkeme kararı ile işe iade edilmesi,
Hallerinde, mevcut durumun en yakın İŞKUR birimine ya da Alo170’e 15 gün süre ile bildirilmelidir. İşsizlik maşı alan kişilerin, bizzat kendi kusuru ve bilgilerdeki noksanlık ya da hata sebebiyle yapılan fazla ödemeleri, yasal faiziyle beraber ödemesi gerekmektedir.
İşsizlik Maaşını Yeniden Başlatma
İşsizlik maaşı alınırken, işsizlik maaşından yararlanma süresi tamamlanmadan yeniden işe başlanması ve işsizlik maaşından faydalanmak için gereken koşulları tamamlayamadan tekrar işsiz olunması durumunda, daha öncesinde hak edilen işsizlik maaşı süresi tamamlanıncaya kadar işsizlik maaşından faydalanılabilir.
İşsizlik maaşı, ifade edildiği üzere işsiz kalan sigortalı işçiler için oldukça önemli bir güvencedir. İşsizlik maaşına ilişkin sürecin zamanında takip edilmesi ve gereken işlemlerin eksiksiz tamamlanması için deneyimli bir iş hukuku avukatından hukuki yardım alınması son derece isabetli olacaktır.
Comments are closed.