Öncelikle, bu yazı için fikir verip katkısı olan arkadaşlara ve burada olmasa da Korece siteleri bana detaylı olarak anlatan Koreli arkadaşıma teşekkürlerimi sunuyorum. Yazının amacı ise K-Pop severlerini yanıltan, genellikle fanwar amaçlı ‘haber’ yayımlayan platformlar hakkında bilgilendirmek. Bazılarının üzerinde durup resimli anlatacağım, bazılarını da kısa geçeceğim. Yazıyı aslında 2 hafta önce hazırlamaya başladım ama fazla zamanım olmadı, o yüzden konuda verilen bazı tarihleri okurken bunu da dikkate alınız. Keyifli okumalar.

1.NAVER

Naver bir haber sitesi değil, Google gibi bir arama motoru ve web portalı ama daha kapsamlısıdır. Kore haber kaynaklarının hepsi direkt buraya bağlıdır, yayımladıkları haberlerin hepsi Naver’da çıkar. Video yüklenir, blog bölümü, magazin bölümü vardır. Yani her şey. En çok okunan-aranan haberlerin sıralaması yapılır, en çok yorum alan haberler/videolar öne çıkar. ‘X’ grubunu arattığınızda en başta ‘X’in kısa bir tanıtımını bulursunuz. Hemen altında küçük bir kısımda birkaç videosu çıkar. Onun altında ayrı ayrı bölümlerde, resmi haber sitelerinde öne çıkan birkaç haber, resmi olmayan haber sitelerinde çıkan birkaç haber, bloglardan birkaç yazı ve video gösterir. Naver’ın güzel yanı da budur. Google’ın aksine istediğiniz departmandaki verileri belli bir tarih aralığının yanı sıra eskiden yeniye ve yeniden eskiye de sıralayabiliyorsunuz. Tüm Kore halkı bu portalı kullanır.
Üye olmaya gelince.. İsim, soy isim, doğum tarihi, telefon ve mail yeterli.

2.NATE

Nate de Naver gibi bünyesinde resmi haberleri toplar, sıralar ama onun kadar kapsamlı değildir. Daha çok magazin sitesi denilebilir. Ek olarak forum bölümü vardır ve bu bölüm tek bir forumu içermemekte. Siyasi içerikli forum ayrı, erkek muhabbetlerinin döndüğü forum ayrı, kadın muhabbetlerinin döndüğü forum ayrı, K-Pop/fangirl muhabbetlerinin döndüğü forum ayrıdır. Bu da ‘Pann‘ oluyor. Yalnız Nate haberlerini ve Pann ‘konu’larını karıştırmayın. Nate çoğumuzun bildiğinin aksine aslında güvenilir kaynaktır. Güvenilmeyen ise forumu olan Pann’dır.

3.PANN
Eğer amaç ‘haber almak’ ise en son kaynak olarak alınması gereken sitedir, hatta hiç. K-Pop fanları yıllardır bu sitede yayımlananlar yüzünden kavga etmekte. Koreli K-Pop fanlarının bütün gün favori gruplarını diğer gruplarla kıyasladığı, kendilerini ve diğerlerini pohpohlamak için Paint’ten kafasına göre “X grubu şu ülkede oylamalarda en sevilen grup oldu”, “K-pop gruplarının bilmem ne sıralaması” gibi kafasına göre kendilerinin oluşturduğu şeyleri yükler. Bunlara hem kendileri (Pann yaş aralığı çok düşük), hem de ne olup bittiğini bilmeyen entertasyonel netizenlerin çoğu inanır, bizler de dahil (bir süre öncesine kadar ben de). Pann’da gün içinde binlerce konu açılmakta. Bu konuları açanlar sizin benim gibi ‘K-Pop fanı’ insanlar. Hiçbir resmiyeti yok.
Peki Pann’da nasıl konu açılır?

Nate’e üye olmanız gerekiyor. Üye olmak da çok basit. Yalnızca bir nick, isim, mail, numara, doğum tarihi, cinsiyetinizi giriyorsunuz. Telefon numarası haricinde hiçbirini doğru olarak girmek zorunda değilsiniz. Onay kodu gönderiyorlar.
Pann’da günde binlerce konu açıldığı için, bir konu trendlere girmedikçe takip etmek zor. Yalnız, genellikle 2. jenerasyon fanlarının kitlesi daha az oluyor. Örneğin günde, Wanna One’ın adının geçtiği +200 konu açılırken TVXQ’nun içinde geçtiği konu belki günde 1, belki de birkaç günde bir açılır. Bu yüzden TVXQ’nun adını yazıp aramayı göstereceğim ve ardından kendim bir konu açacağım.
TVXQ’yu aratınca son açılmış konular bunlar.

Şimdi bu, fanlar tarafından oluşturulmuş, kişisel görüş içerikli listelere bir bakalım.
Art arda açılan bu konu, alttaki “K-Pop tarihinin iyi 14 K-Pop grubu”. Üstteki, “K-Pop tarihinin en iyi 10 grubu.” İkisinin de sıralamaları birbirinden farklı ama En iyi 10 grup konusuna daha çok yorum yapılmış ve trendlere girmiş. Trendlere giren bu konuyu da Allkpop çevirdi örneğin. Trende girmedeki en büyük etken doğru zamanlama ve yorum sayısı. Yoksa, birkaç sayfa ileri gidince aynı şekilde sıralaması farklı onlarca konu var zaten.

Şimdi de çoğumuzun inandığı bu listeler, sahte konular nasıl açılıyor..
Nate’de nick alsanız da konuları anonim kullanıcı olarak açabiliyorsunuz. O yüzden kimse kimseden çekinmeden, rezil olur muyum diye dert etmeden kafasına estiği gibi konu açıyor. Yorumlar da anonim olarak yapılıyor. 99%’unun nick’i ‘ㅇㅇ’.
Bu listeler, konular sosyal medya üzerinde inanılarak paylaşılıyor, dolaşıyor da dolaşıyor. Sonra da Allkpop ve Koreaboo gibi nerede gereksiz, fanwardan beslenen siteler varsa bunları gerçekmiş gibi yayımlıyor. Bu grafiği Paint’de düzenleyip Pann’da konu açtım. Tabii ki ilgi görmedi ama herkesin ilgisini çekeceğiniz bir grafik hazırlarsanız, bu konuyu yarın Allkpop, Koreaboo, Pann-choa, Kpopfans gibi birçok sitede gerçekmiş gibi görebilirsiniz.

Geçtiğimiz aylarda Allkpop forumunda bir kullanıcı, Pann ve Twitter’a ilişkin olarak, “Bazı Twitter fan hesapları ve Pann konuları sizi aptal yerine koyuyor” başlıklı bir konu açmış ve şunları yazmış;
“Fan yapımı grafikler var, biliyorsunuz. Çoğu K-Pop fanı bu grafikleri ciddiye alıyor. Yıllar önce Paint’te Çin K-Pop fancafe Top5 listesi yaptım ve eğlencesine Pann’a yükledim.. Pann kızları bunu ciddiye aldı ve top10, top20, top40’a gidene kadar birkaç ayda bir geliştirerek yeniledi. İnternette gördüğünüz bu grafikler tamamen sahte. Çin’de K-Pop fancafe’si yok.”

Bir Twitter kullanıcısına değinerek, “Bu kişi K-Pop hakkında bilgiler paylaşıyor ve çok takipçisi var ama çoğu zaman sahte grafikler hazırlıyor. Örneğin Çin QQ Music dijital stream ve takipçi grafikleri hazırladı.
SM yalnızca 2 hafta öncesine kadar QQ Music’le anlaşmalı değildi ve SM gruplarının şarkıları hiçbir zaman QQ’da yayınlanmadı (Lay hariç çünkü SM altında yayınlamadı) ama bu kişinin grafiklerinde EXO, Girls Generation, SHINee ve f(x) gibi SM grupları her zaman yer aldı ve yıllardır internette dolaşıyor. Takip etmek için SM gruplarının sayfaları da bulunmuyordu. Bu yüzden bunlara inanmayın. Yalnızca 2 örnek verdim ama liste uzar.” demiş.
Durumu yeterince özetlemiş. İnternette gördüğünüz her şeye, resmi bir kaynak yoksa inanmayın çünkü sosyal medya öyle bir hal aldı ki herkes birilerine bir şeyleri kanıtlamak için sahte listeler düzenliyor.
Gerçekten de SM Entertainment‘ın QQ Music ile anlaşması yoktu. Buradaki Forbes haberinden görebildiğiniz üzere SM Entertainment TME (QQ, Kugou, Kuwo) ile 30 Ocak 2019’da anlaşma imzaladı: https://www.forbes.com/sites/caitlinkelley/2019/02/15/sm-entertainment-tencent-music-kpop-exclusive/#49d4fba52382

Konuyla az buçuk alakası olan, çok hoşuma giden ünlü, ironik bir meme var.

“Sırf yanında alıntı yapılmış bir cümleyle resim var diye internette okuduğunuz her şeye inanmayın.” -Abraham Lincoln
🙂

Peki Pann’da yayımlanan her şey mi sahte? Pann sohbet üzerine kurulu bir platform. Aldatmaca şeyler olsa da gerçek bilgiler de paylaşılabiliyor ama bunların orijinal haber kaynağının linklerini de ekliyorlar. Örneğin birisi derleme bir konu açıyor, alıntı yaptığı haberlerin linklerini, fotoğraflarını ekliyor. Pann’da böyle konu bulmak çok nadir tabii.

Hepimizin çelişkiye düştüğü bir nokta oluyor. Netizenler bir gün ‘X’i överken diğer gün gömüyor. Aslında böyle bir şey yok ve kitle, aynı kitle değil. Şu şekilde; yukarıda anlattığım gibi Pann’da günde binlerce konu açılıyor ve bu yüzden konu trendlere girmediği sürece fanlar kendi sevdikleri grupları aratıyor. Burada genelde kendi fanları toplanıyor. Örneğin; ‘X’ grubu hakkında bir konu var, o konuda ‘X’ hakkında genel olarak övgüleri görürsünüz çünkü fanları onların adını aratarak bu konuya ulaşmıtır ama X ve Y’nin içinde bulunduğu bir konu olunca X’e burada hakarete varan sözler görebilirsiniz, bu da büyük ihtimalle Y fanlarından gelmekte. Ama X’e özellikle nefret başlığı açılabilir ve fanları dışındaki kişilerin ulaşımı sağlanabilir.. Y, Z, Q vs konuya etiketlenerek.

4.INSTIZ/THE Qoo
Aynı şekilde Pann gibi, fanların konu açabildiği, kendi çalıp kendi oynadığı platformlar bunlar. 2 üyelik seçeneği var. $10 Dolar kadar parayı basıp hemen üye olabiliyorsunuz ya da ücretsiz üyeliğe başvuruyor, 1 ay içinde üyeliğiniz onaylanıyor. Pann’daki gibi anonim profille konular açılamadığı için ortam daha sakin oluyor, acımasız yorumlar yok. Yine de Pann’daki gibi azılı fangirl topluluğu olmasa da buradan da uydurma listeler çok çıkıyor.

5.Netizen Buzz
Netizen Buzz; Naver ve Nate’de yayımlanan resmi haberlere yapılan yorumları yayımlıyor. Buraya dikkat! Pann değil, Naver ve Nate. Yani yayımlanmış resmi haberlere Naver ve Nate üzerinden yapılmış yorumlar. Sitenin admini kafasına göre çevirmiyor. Çoğunlukla trendlere girmiş olan konuları çeviriyor ama sitenin bilgilendirme kısmında özellikle negatif içeriklere yoğunlaştığını da belirtiyor. Negatif içerikten kasıt, aldığı yorumlar. Ama yorumları olduğu gibi sıralamasıyla veriyor, içlerinden yalnızca negatif olanları seçmiyor.

6.Pann-Choa, Kpopkfans ve türevleri
Netizen Buzz yalnızca Naver ve Nate haberlerine yapılan yorumları çeviriyor dedik. Pann-Choa, Kpopkfans ve şu an hatırlayamadığım birçok site de çok nadiren Naver ve Nate çevirirken, en çok Pann, Instiz, The qoo gibi sitelerde açılan konuları çeviriyor. Admin(ler) kafalarına göre istediği konuyu, istedikleri yorumlarla çeviriyor. Bazen en yüksek beğenisi +10 olan çevirilere bile rastlıyorsunuz. Bir gün Pann-Choa’da yorumları okurken İngilizce gramerin kötü olduğunu fark ettim ve kelimeleri tam olarak bağlayamadım. Bu yüzden sitede Korece olan orijinal Pann linkini alıp Koreli arkadaşıma attım ve “Burada ne diyor?” diye sordum. Bana söylediği şey ve Pann-Choa’da anlatılmaya çalışılmış şey çok alakasızdı. Bu yüzden düzgünce yazılmış İngilizce yorumların olduğu bir Pann-Choa sayfasını Pann linkiyle arkadaşıma atıp karşılaştırmasını istedim ve bana söylediği şey, “Bu sayfa bu yorumların çevirilerini orijinalinden çok uzak yapmış. Bazılarının alakası bile yok.” dedi.
Büyük ihtimalle translator kullanarak çeviriyor. Ya da çeviren kişi, İngilizcesi zayıf bir Koreli.
Diyeceğim odur ki, konuların yanı sıra çevirilere de çok güvenmeyin.
Bu sitelerin esas amacı “Koreli netizenler X konusu hakkında ne düşünüyor”u gözümüzün önüne sermek. Siteler kısmen başarılı çünkü gereksiz görüp önemsemediğimiz netizenlerin yorumlarını aslında herkes çok merak ediyor ve tıklıyor.

7.Soompi
En eski enternasyonel K-Pop magazin sitelerinden biri. Açık ara en güveniliri. Taraflı yapılan haberler de var tabii. Ama kimseye zararı olmayan kişisel fikirlerden oluşan, fanwar çıkarmayacak listeler. Örneğin editör X grubun fanı. Bir konu açıyor; “En güzel dudaklara sahip K-Pop idolleri” ya da “En güzel vücuda sahip K-pop idolleri”, ya da “Şu yılın en popüler şarkıları”.. Bu listede favori grubuna ayrıcalık tanıyor tabii ki. Dediğim gibi, zararsız ve güvenilir bir site. Zaten son birkaç yıldır çevirisini yaptıkları haberlerin orijinal linklerini sayfa sonuna mutlaka ekliyorlar.

8.Allkpop
Aşırı biaslı editörler barından bir site. Yalan haber yaptığı çok oluyor. Taraflı haberler cabası. Bizzat birçok örneğine şahit oldum. Bir grupla röportaj yapılıyor, A grubunun bir üyesi role modelinin X olduğunu söylüyor, diğeri Y, diğeri Z, diğeri Q.. Allkpop bunu alıp, “A grubu, rol modelinin Z olduğunu söyledi.” diyor. Konuya bakıyorsunuz olay başlıktaki gibi yanstılmış ve X, Y ve Z’nin adı bile geçmiyor. Bu, şahit olduğum bir haberdi.

Yıllardır biaslı editörleri birçok önemli haberi yayımladı ve siteye çok şikayet geliyordu. Birkaç ay önce de Allkpop bu şikayetler yüzünden siteyi herkesin haber açabileceği bir site haline getirdi. Üye oluyorsunuz ve yazıyorsunuz. Haberiniz ana sayfada yayımlanıyor.
Bu durum hem iyi hem kötü oldu. İyi, çünkü hakkında hiçbir şey yayımlanmayan grupların haberleri çokça yayımlanmaya başladı. Kötü, çünkü herkes kafasına göre sosyal medyada duyduğu dedikoduyu ya da Pann’da yayımlanmış konuları gerçek gibi açmaya başladı. Bu yüzden Allkpop’da da gördüğünüz haberlere orijinal link/linkler eklenmemişse itibar etmeyin.

9.Koreaboo
Pann ne kadar güvenilmez Korece bir kaynaksa, bu da o kadar güvenilmez bir enternasyonel kaynak. Allkpop yalan haber yayımlamada Koreaboo’yla kapışamaz bile. Pann haberlerini gerçek habermiş gibi liste şeklinde yayımlar, kafasına göre liste oluşturup yayımlar, gerçek olmayan olayları olmuş gibi gösterir, Allkpop ve Soompi’nin yayımladığını liste şeklinde yayımlar. Kısacası, internette K-Pop ile ilgili gördüğü neredeyse her şeyi biraz değiştirip listelenmiş şekilde yayımlar. Orijinal bir haber kaynağı değil. Ağustos 2015’de yayımladığı bir ‘haber’i yeni olmuş gibi 2019’da bile yayımlar. Aradaki yıllarda zaten bir 15-20 kez daha yayımlamıştır.

10.Diğer enternasyonel siteler
İnternet üzerinde K-Pop magazini olarak sayısız site var. Ana enternasyonel siteler Allkpop ve Soompi. Diğerleri de haberleri Allkpop ve Soompi’den alır, cümleleri değiştirerek yayımlar. Yani onlar için diyeceğim bir şey yok. Güvenilirliği ya da güvenilmezliği, hangi siteyi kaynak olarak aldığına bağlı.

Sitelerle ilgili söyleyeceklerim bu kadar. Umarım meraklılarına faydalı olmuştur.

Sitemizin editörlerinin kişisel olarak hazırladıkları köşe yazıları.