Hepimiz K-Pop gruplarını takip etsek de bazı terimleri bilmiyoruz. Bu yazıyı aldığım öneriler üzerine hazırladım. Öncelikle buradan önerisi ve katkısı olan herkese teşekkür ederim. Aslında yazılacak çok şey var ama fazla uzamaması için 4 maddede kestim. Sonuncusu da en uzun ve bana göre en önemli olan…
1.Konser biletleri neden Kore dışında daha pahalı?
Aslında herkesin tahmin etmesi kolay bir şey ama bunu bilmeyen ve forumlarda nedenini soran yabancı bir çoğunluğa rastladığım için bizim de aramızda mutlaka bilmeyenler vardır diye düşündüm. Örneğin, “Amerika’da Taylor Swift’in biletleri bile $50 iken GOT7’ın nasıl $250 oluyor?” gibi sorular gördüm. Bunun nedeni masraflar. Mesafe uzaklaştıkça masraflar, dolayısıyla da bilet fiyatları artıyor. Sonuçta bir grup dış ülkeye giderken yalnızca mikrofonlarını alıp kendileri gitmiyor. Yanında ekipmanlarını, dansçılarını, yüzlerce personelini götürüyor. Bunun yanısıra mekan kiraları da çok fazla. Yani -örneğin-Taylor Swift’in de biletleri Amerika’da $50’a satılırken Canada’da $150’a, Avrupa’da $250’ye satılıyor. Grupların arasındaki bilet farkının sebebi ise kıdem oluyor.
2.Sanatçılar Albüm Sertifikası Almasına Rağmen Fiziksel Satış Listesindeki Satışları Neden Daha Az Görünüyor?
Bu konuyu 2 ay kadar önce açtığım ‘Japonya Müzik Marketinin K-Pop İçin Önemi’ adlı köşe yazımda da işlemiştim, benim de sonradan öğrendiğim bir şeydi. Hangi konu olduğunu hatırlamıyorum.. Twice’ın Japonya Oricon single satışlarında +300B satışı olduğu yazıyordu ve bir kullanıcı Twice’ın platin sertifika aldığını bildirmişti. Çoğunuzun bildiği üzere platin sertifika da +500B üzeri satışa veriliyor. Bunun üzerine ufak çaplı bir araştırma yaptım, Twice’ın platin sertifika almış olduğunu gördüm ama aynı hafta yayınlanan Oricon grafiğinde Twice’ın satışının +300B olduğu yazıyordu. Sonradan araştırdım ve öğrendim ki bu sertifikalar insanların müzik marketlerden aldığı albümlerin karşılığında değil, müzik marketlerin şirketlerden sipariş ettiği albüm sayısına göre veriliyor.
Kısacası, Hanteo ve Oricon gibi listeler satışı yapılmış albümlerin sayısını gösterirken ve bu sayıları müzik marketlerden alırken, albüm sertifikaları müzik marketlerin şirketlerden sipariş ettiği albüm sayısına göre veriliyor ve sayılar şirketlerden alınıyor. Aynı zamanda Hanteo ve Gaon’un farkı da bu.
3.Jenerasyonlar neden ve nasıl değişir?
K-Pop için ‘Jenerasyon’ terimi idol gruplarının başlangıcıyla ortaya çıkmıştır ve birçoğunuzun bildiği üzere ilk jenerasyon grubu 1996’da çıkış yapan H.O.T.’dır. Peki 22 yılda nasıl 3. jenerasyona kadar geldi? Her jenerasyonda idollerin stillerinde ve müziklerinde farklılıklar olsa da jenerasyonları değiştiren bunlar değil, K-Pop için devrim niteliğinde gelişen olaylardır. 3 jenerasyondan da örnek verecek olursak; Kore içinde H.O.T. ile başlayan devir çok ilgi gördü ve ardından çıkan gruplar da aynı şekilde devam etti fakat jenerasyonun son yıllarında sektöre durgunluk geldi. Fiziksel satışlar düştü, gruplar yavaş yavaş dağılmaya, popülaritelerini yitirmeye başladılar. 2004’de çıkış yapan TVXQ sektöre yeniden canlılık getirdi, fiziksel satışlar arttı, 2008’de Japonya’da patladılar ve K-Pop’a Japonya kapıları açılmış oldu. 2009 ve sonraki yıllarda SNSD ve Super Junior Çin, Avrupa ve Güney Amerika’da, Wonder Girls ABD’de patlama yaptı. Bu ülkelerdeki başarıyı Bigbang, 2PM, SHINee gibi gruplar başarılarıyla devam ettirdi ama ilk jenerasyonda olduğu gibi ikinci jenerasyon da durgunlaştı ve grupları yavaş yavaş etkisini yitirmeye başladı. Kısacası 2. jenerasyonun ana temasına ‘Kore dışına açılma’ diyebiliriz. EXO’nun 1 milyon fiziksel satış yapması ise yeni bir devrim olarak adlandırıldı, sektör yeniden canlandı ve 3. jenerasyonun başlangıcı olarak kabul gördü.
4.SM Sanatçıları Kore’de Onca Hit Şarkıya Rağmen Neden Hiç PAK Yapamıyor?
K-Pop dinleyicileri, sanatçılar dijital müzik listelerinde AK, CAK ve PAK yapamıyorsa onun Kore’de sevilmediğini veya şarkıların ilgi görmediğini düşünüyor. Peki SM’de tüm ülkenin tanıdığı gruplar ve şarkıları olmasına rağmen bu yıl Red Velvet’a kadar nasıl uzun yıllardır 1 kere bile PAK yapamadı? Bunun 3 nedeni var; 2’si teknik, 1’i teorik. Nedenlere geçmeden önce değinmem gereken bir konu var. SM Ent. Kore’de bir güce sahip ama bu gücü hem herkese yetmiyor, hem de Kore’deki birçok şirket tarafından sevilmiyor. Bu da SM karşıtı eylemlere yol açıyor. Şunu da unutmayalım, SM Ent. dijitale değil fiziksele önem verdiği için(para odaklı bir şirket olduğundan) bu durumların üstüne hiç gitmedi. Gelelim dijitalde PAK yapamamalarının nedenlerine.
1.Monkey3: Monkey3, Kore’deki en az kullanıcıya sahip, en küçük dijital müzik platformlarından biri. Bu liste 2017’ye kadar Melon, Naver, Genie gibi listelerle birlikte değerlendiriliyordu. Yani bir sanatçının PAK yapabilmesi için bu listede de 1. sıraya yerleşmesi gerekiyordu. Aslında kullanıcı sayısı çok az olduğundan 1. sıraya yükselmenin en kolay olduğu listeydi. Fakat, SM ile aralarında bir hüsumet olacak ki SM’den olan bir sanatçının şarkıları tüm listelerde 1. olurken Monkey3’de fanların çabalarına rağmen bir türlü 1. olamıyordu ya da veri girilmiyordu. İş işten geçtiği zaman da nadiren 1.liğe yükseliyordu. Bu yüzden fanların tepkisini çok aldılar ve hatta boykot edildiler. Bunla bağlantılı mıdır bilemiyorum, birkaç kez verileri doğru girip AK yapılmasına izin verdiler ama PAK hiç olmadı. 2017’de verileri değerlendirilen listelerden çıkarıldı.
2.Cyworld: Bu platform da Monkey3 gibi küçük bir müzik platformu. SM Ent. Cyworld ile anlaşmazlığa düştü ve 2011’de Cyworld üzerinden müzik tedariğini durdurdu. 2015 yılında da Cyworld değerlendirilen müzik platformları listesinden çıkarıldı. Yani teknik olarak da SM sanatçıları için 2011-2015 arası AK-PAK yapmak imkansızdı. SM de fanların fiziksel albüm alması taraftarı olduğundan dijital listelerle en başından beri önem vermedi.
3.Mnet: Mnet de Monkey3 gibi birçok kez SM sanatçılarının PAK yapmasını engelledi. Kimsenin sevmediği Mnet ile en büyük problemi SM yaşadı. YG, JYP ve DSP gibi şirketlerin şarkılarının dağıtımını yapan Mnet geçmişte SM Ent.’a da belirli bir kâr karşılığında şarkılarının dağıtıcısı olmak için teklif götürdü. SM’in bunu kabul etmesi Mnet’i en büyük platform haline getirecekti. SM buna para yatırmak istemediği için kendi müziklerinin dağıtım işiyle kendilerinin ilgilenebildiğini bildirerek Mnet’in teklifini geri çevirdi ve Mnet SM’e karşı cephe almaya başladı.
2009 yılında TVXQ MAMA’da “Asya’nın En İyi Starı” ödülünü kazandı. Bu süreçte de TVXQ’dan Jaejoong, Yoochun ve Junsu SM Ent. ile davalıktı. Ödül törenine yalnızca JYJ katılmıştı ve bu durum SM’i çılgına çevirdi. SM ve Mnet arasındaki problemler bu olaydan sonra iyice büyüdü. SM, eğer kendi sanatçılarından ödül alacak olan varsa bunun SM’e bildirilmesi gerektiğini ve kendilerinin haberi olmadığını savundu. Mnet ise TVXQ’nun kalan 2 üyesi Yunho ve Changmin’i davet ettiklerini ama gelmemelerinin kendi tercihleri olduğunu iddia etti.
Ardından SM 2013’e kadar aralıklarla Mnet’i boykot etti. Gruplarını müzik show’larından çekti, karşılığında MAMA ödül törenlerinde kazanacağı kesin olan SM sanatçılarına ödül vermedi, SM sanatçılarını törenlere göndermedi, Mnet’in dijital platformunda SM sanatçılarının şarkılarına erişilememeye başlandı. SM ile anlaşmaya varamayan Mnet’in CEO’su 2013’de kovuldu fakat bu yine pek bir şey değiştirmedi. Mnet yine Monkey3 gibi SM şarkılarının dijital listesinde 1. olmasını engelledi. Şarkılara erişim engellendi ve milyonlarca görüntülemeye sahip SM sanatçılarına ait videolar silindi. Sonunda 2018’de anlaşmaya varmış olacaklar ki SM Red Velvet ile tarihinde ilk kez PAK yaptı.
Kısacası Kore’de dijital müzik yaygın ve ucuz olduğundan Kore için önemi büyük. Bir sanatçının müzik başarısı genelde dijitalde PAK yaptıysa iyidir algısı olsa da bu noktada önemli rol oynayanlar şirketler arası anlaşmalar veya anlaşmazsızlıklar oluyor. Bu da genel popülaritesi yüksek olan sanatçılar olduğu halde geçmişte dijitale bakınca sanki sevilmiyormuş gibi bir algı yaratıyor. Yani SM sanatçılarının kaderi oluyor.
kaynak: korezin
Sitemizin editörlerinin kişisel olarak hazırladıkları köşe yazıları.