KOMCA (Kore Müzik Telif Hakkı Birliği)’ne ait birçok liste görüyoruz, peki aslında idollerin şarkılardaki katkılarına resmi siteden bizzat kendinizin bakabileceğinizi biliyor musunuz? Biliyor olsanız bile daha önce hiç bakmayı denediniz mi? Elbette önümüze hazır listeler geliyor fakat aslında kendimiz sistemden bakarak güncel verilere çok kolay şekilde ulaşabiliriz. Merak edenler için ufak bir kullanma klavuzu hazırladım, başlayalım öyleyse!
Öncelikle İngilizce arama sayfasına ulaşmak için BURAYA tıklayınız, yeni sekmede açılacak olan sayfa aşağıdaki gibi olacak:
Bundan sonrasını adım adım beraber deneyelim:
1)
Eğer ki aramak istediğiniz kişinin KOMCA’daki adını bilmiyorsanız, aramayı söz yazarı&bestekar&yapımcı kısmından isim girerek yaparsanız sonuç alamayabilirsiniz. Çünkü idoller&yapımcılar, KOMCA sisteminde her zaman sahne adlarını kullanmıyorlar ya da isim değişikliği yapanlar, dolayısıyla birden fazla isimle telif sahibi olanlar da var. En makul başlangıç olarak şarkı ismiyle arama yapmayı öneriyorum.
2)
Örneğin, G-Dragon’un kaç şarkısı var ve bu şarkılardaki telif katkı payı ne kadar görmek istiyorsunuz. Ona ait olduğundan emin olduğumuz bir şarkının adını yazalım:
Şarkı Adı kısmına Haru Haru yazdığımda 3 sonuç bulundu:
3)
Şarkı ismi sayesinde aradığımız kişinin sistemdeki adına ve koduna ulaşmış olduk. Bundan sonraki aramaları kod veya sistemdeki adını kullanarak yapabiliriz demektir. Yani, G-Dragon’un kaç tane telifli şarkısı var görmek için Writers&Publisher kısmına G-DRAGON veya W0726200 yazalım:
Gördüğünüz gibi 165 sonuç alt alta sıralandı, ilk sıradaki şarkı ise Heart Breaker albümünden bir b-side parça. Fakat yine eksikler var, biliyoruz ki güncel verilerde G-Dragon’un telifli şarkı sayısı 165’ten daha fazla. Bu ne demek? Sistemdeki kullanıcı adı eskiden farklı olabilir ya da tam tersi son şarkılarında isim değişikliğine gitmiş olabilir. O yüzden isim yerine kodla arama yapıyorum ve Writers&Publisher kısmına W0726200 yazıyorum:
Evet böylelikle doğru sayıya ulaşmış olduk. Öyleyse, en doğru sonuca götüren girdi, isimden ziyade idollerin kodlarını yazmak; telif listelerinden idollerin kodlarını direkt de bulabilirsiniz ama benim görsellerle de anlattığım şekilde deneme yanılma yöntemiyle de çok kolay bir şekilde istediğiniz idolün kodunu bulabilirsiniz.
4)
Gelelim sistemde kayıtlı her şarkının altında Classification sütunun altında yazan A, C, AR ibarelerinin ne anlam ifade ettiğine:
A: Söz Yazımı
C: Beste
AR: Aranje
Classification yani telif kategorisinde A yazan isimler şarkının sözlerini yazan isimlerdir; C ibareli isimler şarkının bestesine katılan isimlerdir; AR yazanlar ise şarkının aranjmanını yapmıştır. Şarkı künyelerinde sol üstte sırasıyla şarkı adı, şarkının ilk sözleri, şarkıyı icra eden sanatçı ismi; sağ üstte şirket, yayınlanma tarihi ve albüm ismi yazmaktadır.
Anlaşılır olması için çoğunuzun aşina olduğu birkaç şarkıyla örnekliyorum:
LOVE SCENARIO
SPRING DAY
PLAYING WITH FIRE
LATATA
REALLY REALLY
Şarkı Telifleri ve Kazançlar
Merak ettiğiniz idollerin kodlarını aratarak kaç tane şarkı telifine sahipler bizzat kendiniz görmüş olacaksınız. Aramayı yaptığınızda sizler de farkedeceksiniz ki bu sayılar, şarkılardaki katkı payları hesaplanmaksızın, az ya da çok her türlü katkı için adları geçen her şarkı sayılarak yapılıyor. Dolayısıyla bazı durumlarda idollerin sayıca fazla telifli şarkıları olsa da, teliften kazançları daha az olabiliyor. Çünkü kazanç, o şarkıya katkıda bulunanlar arasında bölüştürülüyor. Ne kadar çok kişi katkı sağlamışsa kişi başına düşen kazanç da azalmış oluyor. Keza her şarkı aynı geliri getirmiyor. Bir sanatçının solo albümündeki b-side parçayla, grubun albümdeki hit bir parçanın kazancı elbette ki farklı oluyor. Dolayısıyla, hit şarkıları olabildiğince az kişinin katkısıyla yapmış olanlar teliften daha fazla kazanıyorlar. Bir şarkıda kimin ne kadar telif oranı var aşağıdaki çizelgeden görebilirsiniz:
(Çizelgedeki veriler KOMCA’nın resmi verileridir)
Örneklerde zaten gördüğünüz üzere her şarkı için her veri kayıt ettirilmiyor. Yani yeri geliyor bir şarkıda hak sahibi olarak sadece söz yazarı ve bestekarlar kaydedilmiş olabiliyor. Ya da misal şarkı Korece’den Japonca’ya çevrilirse çevirmen de katkı payı alıyor. Bu gibi farklılıklar şarkının telif başvurusunun nasıl yapıldığına bağlı. Yani telif başvurusunda girilen verilere bağlı olarak, şarkıdaki katkı oranları yukarıdaki gibi bölüşülüyor.
Örneğin 4. maddeyi ele alalım (zira şarkılarda genelde bu maddedeki gibi söz yazarı&bestekar&aranjör verileri mevcut), bir şarkıda
Bestekar 5/12
Söz Yazarı 5/12
Aranjör 2/12 hak sahibi oluyor. Bu durumda eğer ki şarkıyı 1 kişi yazdıysa bu şarkıdan gelen kazancın 5/12’sinin tamamı o kişiye ait oluyor, yok eğer o şarkıyı 5 kişi yazdıysa 1/12’si o kişiye ait olmuş oluyor. (Anlaşılır olması için küsüratlı değil kaba hesap yapıyorum elbette)
Sahnelenen, radyoda çalan, indirilen, televizyonda yayınlanan vb herhangi bir şekilde kullanılan her şarkı telif ücretine tabidir. Bir şarkıdan kazanılan telif ücretleri KOMCA tarafından biriktirilerek belirli aralıklara telif sahiplerine ödenir.
Paylaşım umarım yararlı ve açıklayıcı olmuştur, artık telif verilerine nasıl ulaşabileceğinizi biliyorsunuz. Merak ettiklerinize hemen bir göz atın derim !
Idollerin şarkı yapım süreçlerindeki katkı oranlarını detaylandırmaya çalıştığım yazı için BURAYA , tamamen grup üyeleri tarafından yazılan başlık şarkıları derlemesi için BURAYA tıklayabilirsiniz.
Sitemizin editörlerinin kişisel olarak hazırladıkları köşe yazıları.
