Son zamanlarda yapılan haberlerin altında birkaç defa, “Japonya neden bu kadar önemli?” gibi sorulara rastladığım için bunun üzerine bir konu oluşturmak istedim. Konuyu oluştururken burada okuduğum bazı yorumlardan da fikir aldım. Atladığım, eksik bir şey olduğunu düşünürseniz yorumlarda bildirebilirsiniz.

Bunu tek kelimeyle ‘Para’ olarak nitelendirebilsek de gelelim Koreli şirketlerin gruplara Japonya’da debut yaptırma yarışı sebeplerine…

1.Fandom Kültürleri

Japonlar gelenek ve göreneklerine en bağlı toplumlardan birisi ve fandom kültürü de Japon kültürünün bir parçası ve sanatçıya gerçekten değer veriliyor. Kore’de fandom’lar genelde çoğunluğu 10-19 yaş arası kızlardan oluşur. Halk ise K-Pop grupları şarkılarını dinleseler de gruplarla ilgilenmezler çünkü onlara göre K-Pop grupları ‘okullu fangirl topluluğu’ için. Sürekli yeni gruplar çıkış yaptığından popüler grupların popülaritesi uzun yıllar boyunca sürmez çünkü fanlar büyür ve artık onlar için fanlık mazide kalmıştır. Bir grubun üyelerinin teker teker askere gitmeye başlaması veya yaşlarının 30’a yaklaşması demek, kariyerlerinin düşüşe geçmesi demek. Çünkü 16-26 yaş ortalamasına sahip taze gruplar çıkmışken ‘ahjussi’ konumuna erişmiş 30 yaş üstü grupların genç kızlar için değeri kalmamış, bir dönem ölüp bitilen gruplar bir kenara atılmıştır.

Japonya’da ise bu durum tam tersi. Pop fandom’ları ikiye ayrılıyor; birincisi, yine Kore’deki gibi 10-19 yaş arası çoğunluğu genç kızlardan oluşan fandom’lar.. İkincisi ise 20-60 yaş arası kadın-erkek karışık fandom, ya da kısacası ‘sadık fandom’. Onlar için sanatçının genç olması önemli değil. Gruplar askere gitse de, yıllarca dönüş yapmasa da beklerler. Eskilerin yerini yenilerle asla doldurmazlar. Kore’deki gibi grup üyeleri 30’unu geçince fanlıktan çıkan olmaz. Japonya’da 30 yaş üstü üyelere sahip gruplar 10-19 yaş arasındaki fandom’lardan da ilgi görüyor. Örneğin bugün Japonya’nın en çok kazanan, en popüler, herkes tarafından dinlenen erkek J-Pop grubu Arashi 1999’da kuruldu ve üyelerinin yaş ortalaması 38. Asya dışında ise fandom kültürü yoktur. Peki şirketler için sadece fan olmaları mı önemli? Tabii ki hayır; fanlarla bağlantılı her şey. O zaman yazıya devam…

2.Fiziksel Satışlar

Kore müzik pazarı küçük, dijital odaklı ve ucuz. Endüstrinin çoğunluğu dijital şarkı satışından oluşmakta. Şarkılar dijital platformlarda $0,10(50 kuruş) gibi sudan ucuz denilebilecek fiyatlara satılmakta ve platformlara aylık veya yıllık abonelik karşılığında toptan şarkı satışı yapılarak şarkı fiyatları daha da düşmekte. Bugün Melon’da aylık abonelikte 150 şarkı indirme+sınırsız stream $13. Kore’de 10-13 şarkı içeren bir fiziksel albüm $15 iken dijitalde 150 şarkı $13. Kabataslak bir hesapla 100 milyon dijital şarkı, 8 milyon fiziksel albümle hemen hemen aynı değerde. Fakat burada atlanmaması gereken bir nokta var, o da Melon gibi dijital platformların distribütör oldukları için satışların %50-60’ını alması. %50-60 kesinti yüzünden SM Entertainment yıllarca Mnet’in distribütörlüğünü yapmasına izin vermedi ve kanlı bıçaklı oldular. Geçtiğimiz dönem de yine kesintiler yüzünden bir diğer dijital müzik platformu Genie ile anlaşmasını sonlandırdı. Amerika ve Avrupa’da dijital şarkı satış fiyatı $1,5. Yani bir albümdeki şarkıları tek tek aldığınızda fiziksel albüm fiyatına eşdeğer oluyor, hatta geçiyor ve platformlar satış gelirinin %20-25’ini alıyor. Bu yüzden genel kanının aksine Kore’de dijital müzik şirketlerden çok dijital müzik platformlarına yarıyor. Dijitalin artı yönü elbette var; halk arasında popülerlik artıyor.

Fiziksel satışları yükseltmek amacıyla fikir yürüten SM Entertainment 3.jenerasyon kapsamında çok versiyonlu albüm ve içlerine rastgele konulmuş grup üyesi fotoğrafı fikriyle gelmiş ve böylece fiziksel satışlar bir önceki jenerasyonun ortalama satışlarını 7’ye 8’e katlanmıştır. Peki yeterli mi? Hayır. Çünkü bu artış sadece belli başlı popüler 3. jenerasyon grupları için geçerli oldu.

Japonya’da dijital şarkılar $3,70’a satılıyor ama Japonya’da Kore’nin tersi olarak dijitale değil, fiziksel satışa önem veriliyor. Fanlar, hayranı oldukları grupların elle tutulur ürününe sahip olmak istedikleri için dijitalleri umursamayıp fiziksele yöneliyorlar. Japonya’da bir fiziksel albüm $40-45. Japonlar yalnızca albümleri değil, DVD/Blu-Ray gibi ürünleri de alıyorlar ve bunların fiyatları da DVD $100-$140, Blu-Ray $150-200 arası değişmekte. Kore’de ise bu ürünler $35-70 arası satılmakta. Yine platformların satış payından kar aldığını saymayıp şirketlerin satışlarda $10 milyonu iki ülkede nasıl elde edebileceğine bakalım:

Kore’de;
100 milyon dijital şarkı: $10 Milyon
660 bin fiziksel albüm: $10 Milyon
280 bin DVD: $10 Milyon
Japonya’da ise;
2,7 milyon dijital şarkı: $10 Milyon
220 bin fiziksel albüm: $10 Milyon
80 bin DVD: $10 Milyon

Yine kabataslak bir hesapla Kore’de dijitalin, Japonya’da fizikselin revaçta olduğunu göz önünde bulundurup kıyaslarsak; Kore’de 1100 dijital şarkı satışı yapan sanatçı elde ettiği gelirin aynısını Japonya’da 3 fiziksel albüm satışından elde ediyor. Bu da şirketlerin Japonya’ya yayılma politikasını güçlendiren önemli nedenlerden biri oluyor.

3.Konser Turları ve Fan Aktiviteleri

Hepimizin bildiği üzere sanatçıların 1 numaralı gelir kaynağı konser turları. Fiziksel satışın kat kat fazlasını konserlerden kazanıyorlar. Konser bilet fiyatları grubun bölgedeki popülerliği ve kıdemine göre değişse de Japonya’da bilet fiyatları da diğer ülkelere göre daha pahalı. Kısacası Japonya’da hayat pahalı. Bilet fiyatlarının yanısıra Japonya’da konserler çok rağbet görüyor. Yalnızca fanlar tarafından değil, eğer sanatçı halk arasında popülerse onlar da konserlere katılıyor. Yani Japonya’da konser sadece bir fangirl meselesi değil. Bilet fiyatlarının yanısıra seyirci oranları da diğer ülkelere göre çok fazla. Japonya’da çıkış yapmış K-Pop gruplarının konser turlarını incelerseniz toplam katılımcı sayısının %80-90’ının yalnızca Japonya’dan karşılandığını görebilirsiniz. Dünya turları için de, Asya turları için de geçerli. Bu, Japon fanların Kore de dahil dünyanın geri kalanındaki fanlardan daha yoğun olduğunu gösteriyor. Bugün Kore’de 10 farklı konser alanında 100,000 seyirci toplayan bir grup Japonya’da 2 gün Tokyo Dome turuyla bu sayıyı aşıyor ve bunun para açısından büyük bir önemi var çünkü ne kadar fazla konser verirlerse, o kadar çok gider oluyor. Bunun yanısıra harcadıkları efor da var. Hedef az konser çok seyirci olunca doğal olarak elde edilen gelir ve kar çok yüksek oluyor. Bu yüzden şirketler için Japonya biçilmiş bir kaftan çünkü dünya çapında 60-70 konserle sağlayacakları katılımcı sayısını Japonya’da 25-30 konserle sağlayabiliyorlar. Bu yazılanlar fan buluşmaları için de geçerli.

4.Grup Ürünleri/Aksesuarları

Japon fanlar gruplara gönülden bağlı olduğundan albümleri ve konserleri yanısıra, şirketlerin grup adına çıkardıkları hiçbir ürünü kaçırmıyor, koleksiyon yapıyor. Bu da şirketlere önemli ölçüde gelir sağlıyor.

5.Resmi Fanclub’lar

Japonya’da grupların fanclub’ları ücretsiz olan Kore ve enternasyonel fanclub’ların aksine aylık ücretlendiriliyor. Kayıt ücretleri $80-100 arası olan fanclub’ların aylık ödemeleri ise $40-70 arası değişiyor. Yani en az masrafla yüksek meblağlar kazanılıyor.

Kısacası K-Pop gelirinin çok büyük bir kısmını Japonya sayesinde karşılıyor. K-Pop grupları Japonya’da debut yapıyor, hatta Kore’den önce Japonya’da debut yapmış gruplar bile var.

–

Gelelim bir diğer konu, her gün gördüğümüz müzik listeleri. Bu konuyu açmamın nedeni de geçen gün Oricon listesiyle ilgili açtığım haberde karşılaştığım bir yorumdu. Hatta bu benim de bilmediğim bir şeydi ki araştırıp öğrenmiş oldum. Birçok kişinin müzik listeleri arasındaki farkı bilmediğine eminim, bu yüzden bu konuya değinmenin de faydalı olacağını düşündüm.

HANTEO(Kore)
Yalnızca satışı yapılmış fiziksel albümleri listelemektedir. Rakamları müzik marketlerden ve online satıcılardan almaktadırlar.

GAON(Kore)
Satışı yapılmamış fiziksel albümleri de listelemektedir. Gaon’da satışı 1 milyon görünen bir albüm Hanteo’da 500 bin görülebilir. Bu 1 milyon, şirketler tarafından müzik marketlere ve satıcılara gönderilen toplam albüm sayısını gösteriyor. Rakamları şirketlerden almaktadırlar. Ek olarak dijital indirmeleri de ayrı olarak listelemektedirler ve rakamları Naver, Melon, Genie gibi dijital müzik platformlarından almaktadırlar.

BILLBOARD(Genel)
Billboard listeleri önceden yalnızca fiziksel satış, dijital indirme ve radyo yayını verilerini kapsıyordu. 2013’de yeni sisteme geçerek bu 3’üne ek olarak dijital platformda stream, Youtube görüntüleme sayısı ve Twitter’da atılan Tweet sayılarını ekledi. Rakamlar Gaon gibi ayrı ayrı hesaplanmıyor, 6’sı kombine ediliyor.

ORICON(Japonya)
Hanteo gibi yalnızca satışı yapılmış fiziksel albümleri listelemektedir. Rakamları müzik marketlerden ve online satıcılardan almaktadırlar.

RIAJ(Japonya) (platinum, 2x platinum vs)
RIAJ’ı çok duyuyoruz. Aslında bir liste değil, belli bir satışı aşan sanatçılara sertifika vermekte. +100bin=Gold, +250bin=platinum, +500bin 2x platinum, +750bin 3x platinum gibi. Bu konuda benim de bilgi eksikliğim vardı, araştırdım ve giderdim. Geçen gün yaptığım Oricon satışları haberinde Twice’ın son single’ı Wake Me Up’ın fiziksel satışının 344bin olduğunu yazmıştım çünkü Oricon’da geçen buydu. Sonra bir yorumcumuz  Wake Me Up’ın 500bin‘i geçtiğini ve 2x platinum aldığını söylemişti. Araştırdım, haklı olduğunu gördüm. Wake Me Up 2x platinum almış, ama Oricon’da neden 344bin yazıyor? Çünkü RIAJ da tıpkı Gaon gibi satışı yapılan albümleri değil, müzik marketlere ve online satıcılara gönderilmiş albümleri baz alarak sertifika veriyor ve yine Gaon gibi rakamları şirketlerden alıyor. Bu da demek oluyor ki RIAJ’dan 2x platinum almış bir albüm 500bin albüm satmış olmuyor, şirket tarafından müzik marketlere 500bin albüm kargolanmış oluyor. Oricon ise satılmış albüm rakamlarını yansıtıyor. Yani bir nevi Oricon=Hanteo, RIAJ=Gaon konumunda oluyor.

kaynak: Korezin

Sitemizin editörlerinin kişisel olarak hazırladıkları köşe yazıları.